اتصال : فلزها پس از استخراج ، با گذراندن چند مرحله به صورت نیم ساخته در می آیند. سپس با استفاده از روش های مختلف، مانند: لحیم، جوش، پرچ و ... به یک دیگر متصل می گردند.
اتصال ها به دو دسته ی جداشدنی و جدانشدنی تقسیم می شوند.
الف – اتصال جداشدنی: در این نوع اتصال ، قطعه را به آسانی می توان از هم جدا کرد. از این رو به آن اتصال موقت نیز می گویند. مهم ترین وسیله برای اتصال موقت، پیچ و مهر است که در صنعت کاربرد دارد.
ب – اتصال جدا نشدنی: در این نوع، قطعه ها پس از اتصال، به راحتی از یک دیگر جدا نمی شوند. از این رو به آن اتصال دائم نیز می گویند. مهم ترین روش اتصال دائم، جوش کاری و لحیم کاری است.
اتصال با لحیم ( لحیم کاری): اتصال دو قطعه فلز نازک به یک دیگر به وسیله ی آلیاژی به نام لحیم (آلیاژ قلع و سرب) را لحیم کاری گویند. برخی از فلزهای سبک ، مانند: آلومینیوم قابل لحیم کاری نیستند. در لحیم کاری،لحیم به وسیله گرمای هویه، ذوب می شود و ضمن گرم کردن محل لحیم کاری، دو نقطه را به هم وصل می کند.
«ابزارهای لحیم کاری»
هویه : برای گرم کردن محل لحیم کاری از وسیله ای به نام هویه استفاده می شود. هویه دو نوع است : الف - هویه دستی . ب - هویه برقی.
روغن لحیم: برای این که عمل لحیم کاری به درستی انجام شود، از روغن لحیم استفاده می کنند. قبل از لحیم کاری محل آن باید تمیز باشد .اغلب فلزها در مجاور بودن هوا اکسید می شوند.
سیم لحیم :
سیم لحیم انواع مختلف دارد: این سیم بسیار نرم و جنس آن از قلع و سرب است . قلع و سرب را به نسبت پنجاه درصد با یک دیگر مخلوط می کنند. به این ماده حاصله ، آلیاژ گویند.
نکات ایمنی در لحیم کاری :
الف - هنگام کار از شوخی بپرهیزید.
ب - هرگز هویه ی داغ شده را روی میز چوبی یا جایی که احتمال آتش سوزی است، قرارندهید.
ج - برای نگه داشتن مفتول هنگام لحیم کاری از انبردست یا دم باریک استفاده کنید.
اتصال با جوش ( جوش کاری):
برای جوش کاری از دستگاه هایی به نام ترانس و دینام استفاده می شود. دستگاه ترانس به وسیله ی انرژی الکتریکی، الکترودهای مخصوص جوشکاری را ذوب می کند و ضمن آن ، قطعه ی کار نیز در محل مورد نظر، ذوب می شود و دو قطعه به هم جوش می خورند.
سوال و جواب
1 - به نظر شما ، تیرآهن های بزرگ و بلند چگونه به هم متصل شده اند؟
به وسیله جوشکاری ، پیچ و مهره متصل شده اند.
2– فلزها چگونه به اشکال مختلف در می آیند؟
الف - به وسیله دست و ابزراهای دستی : مثل سوهان کاری ، برش کاری ، سوراخ کاری
ب - به وسیله ماشین کاری مانند : تراش کاری، سنگ زنی ، سوراخ کاری و …
3– چرا با هویه های کوچک نمی توان قطعه های بزرگ فلز را به هم متصل کرد؟
چون حرارت ایجاد شده توسط هویه به اندازه ای نیست که بتواند قطعه های بزرگ فلزی را داغ کند.
4– چرا باید سیم لحیم ، زودتر از فلزی که لحیم کاری می شود داغ و ذوب شود؟
زیرا اگر نقطه ی ذوب سیم لحیم بالاتر از فلز باشد، قبل از این که سیم لحیم ذوب شود، فلز مورد نظر ذوب می شود و لحیم کاری امکان ندارد.
5 – اتصال جداشدنی را با ذکر مثال تعریف کنید.
در این نوع اتصال ، قطعه ها را به آسانی می توان از هم جدا کرد. از این رو به آن اتصال موقت نیز می گویند. مانند: پیچ و مهره
6 – لحیم کاری را تعریف کنید
اتصال دو قطعه فلز به یک دیگر، به وسیله ی آلیاژی به نام لحیم ( آلیاژ قلع و سرب) را لحیم کاری گویند.
ورک دسک
.
محمد علی اکبری